‘Norwegian Wood’, Haruki Murakami
Κάποτε είχα ένα κορίτσι, μα στ’ αλήθεια εκείνη είχε μένα… Ο Στίχος των Lennon-McCartney είναι κοντά στο παρελθόν σχεδόν όλων μας. Οι περισσότεροι ίσως εφηβικοί μου έρωτες θα μπορούσαν να είχαν περιγραφεί από τα λόγια αυτά, να ξυπνήσουν μνήμες από δυσάρεστες και ευχάριστες στιγμές που ανασύρω από την μνήμη μου με ένα χαμόγελο. Ο ήρωας του Murakami, περίπου στην ίδια ηλικία με μένα σήμερα, ξεκινά μια αναπόληση της ενηλικίωσής του με το τραγούδι των Beatles να ξεκινά αυτόν τον συνειρμό, κάπως σαν την μαντλέν του Προύστ.
Όμως αυτή είναι μια αναπόληση γεμάτη με πρόσωπα και χαρακτήρες, που αν και είναι πλήρως διαμορφωμένοι κάτω από την πένα του Murakami, δεν μπόρεσαν να με κάνουν να ταυτιστώ μαζί τους ούτε και στο ελάχιστο, ούτε στ’ αλήθεια να καταλάβω την σκέψη τους, τις πράξεις τους, και τον τρόπο που ενεργούσαν. Το γεγονός όμως πως το Norwegian Wood είναι ένα βιβλίο που είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρχει Ιάπωνας που να μην το έχει διαβάσει (πράγμα που εκτόξευσε την δημοτικότητα του Murakami με την έκδοσή του το 1987) σημαίνει πως η αδυναμία μου αυτή οφείλεται περισσότερο στο ότι ο Murakami καταγράφει με το βιβλίο αυτό τον πολιτισμό μιας γενιάς και μιας νεολαίας που λίγο έχει να κάνει με την ‘δυτική φιλοσοφία’.
Παρ’ όλα αυτά το βιβλίο έχει πολύ μεγάλη επιτυχία και στην δύση (και νομίζω και στην Ελλάδα μια που είδα πρόσφατα μια μετάφρασή του) μια που αν παρακάμψει κανείς αυτην την ‘δυσκολία’ (δεν είναι ακριβώς η σωστή λέξη) αντικρύζει μια γραφή άμεση, λιτή αλλά ταυτόχρονα περιεκτική που κάνει το βιβλίο εντελώς unputdownable. Εκτός από αυτό το μεγάλο προσόν του βιβλίου είναι πως είναι στηριγμένο πάνω σε αρχέτυπα χαρακτήρων και σχέσεων που σου κινούν το ενδιαφέρον. Και τελικά το κεντρικό θέμα του βιβλίου πίσω από τις ερωτικές σχέσεις του ήρωα που αφήνουν σημάδια για το υπόλοιπο της ζωής μέσα από την κάθαρσή τους δεν είναι καθόλου περιορισμένο στην Ιαπωνική φύση μα ίσως είναι ανθρώπινο ‘ελάττωμα’.
Για μένα το βιβλίο άφησε περισσότερα ερωτήματα τελικά ακόμη και από το Kafka on the Shore που θεωρείται γενικά πιο δύσκολο βιβλίο (ίσως αν διάβαζα το Norwegian Wood πρώτα όμως να έλεγα το ανάποδο). Αν και το Norwegian Wood δεν είναι αυτοβιογραφικό, τα κοινά σημεία του με το Kafka on the Shore, με έκαναν αναγκαστικά να ψάχνω τον Murakami μέσα στο βιβλίο. Είναι όμως πολύ δύσκολο να βρείς που τελειώνει ο Murakami, που ξεκινά ο ‘Ιάπωνας’ και τι βρίσκεται ανάμεσά τους. Ίσως το επόμενο, το Wind up Bird Chronicle να μου λύσει την απορία.
Το παράτησα στη μέση…και δεν νομίζω να το ξαναπιάσω. Νομίζω πως η επιτυχία του στην Ιαπωνία (είναι κάτι σαν το Catcher in the rye για τους αυτόχθονες) έγκειται στο δυτικόστροφο ύφος και στην αποτύπωση ενός δυτικότροπου lifestyle πολύ μακριά από τον αυταρχισμό και τον συντηρητισμό των Ιαπώνων (αν δεν υπήρχαν Ιαπωνικά ονόματα δύσκολα θα περνούσε από το μυαλό κάποιου ότι ανεφέρεται στην Ιαπωνία των 60s). Για τον ίδιο ακριβώς λόγο έχει επιτυχία ο Murakami και στη Δύση.
Όμως το γράψιμο μου φάνηκε άνευρο, πλαδαρό και πρόχειρο και το θέμα αφόρητα κλισέ μέσα στo νεανικό angst που κεντρίζει το ενδιαφέρον μόνο και μόνο επειδή διαδραματίζεται στην Ιαπωνία και ανατρέπει άρδην όλα τα στερότυπα που έχουμε για αυτή τη χώρα.Αν ήταν βιβλίο Αμερικάνου θα λέγαμε ‘μια απ’ τα ίδια’.
catrame said this on 7 Μαΐου, 2007 στις 9:42 πμ |
εχω μια μεγάλη διαφωνία σ’ αυτό που λες: μπορεί μεν να περιγράφει ένα φαινομενικα ‘δυτικό’ τρόπο ζωής, μια αλλαγή στον όλο χαρακτήρα του κλειστού κόσμου των γιαπωνέζων, όμως η κινητήριος δύναμη χαρακτήρων και πράξεων ΔΕΝ ειναι δυτική. Γι’ αυτό και δεν θα μπορούσε να γραφεί το βιβλίο αυτό από δυτικό συγγραφέα.
Αναμφισβήτα ο συγγραφέας μιολάει για μια ‘μπλεγμένη’ γενιά, κι αυτό ειναι που το κανει ξεχωριστό.
basileios said this on 7 Μαΐου, 2007 στις 9:54 πμ |
Μια και τώρα διάβασα το βιβλίο, έχω να πω ότι διαφωνώ κι εγώ με τον πρώτο σχολιαστή. Αρχικά ο χώρος που διαδραματίζεται παραμένει αόριστος και θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε Δυτική πόλη. Όμως αυτή εμμονή με τις αυτοκτονίες ας πούμε έμενα μόνο Ιαπωνία μου φέρνει στο μυαλό.
annabooklover said this on 4 Σεπτεμβρίου, 2007 στις 9:26 πμ |
[…] αναφορές: Βασίλης , Librofilo, Alef, […]
HARUKI MURAKAMI - Norwegian Wood « Βιβλία και ξερό ψωμί said this on 4 Σεπτεμβρίου, 2007 στις 9:30 πμ |
και εκτός από τις αυτοκτονίες, ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο πραγματώνεται το σεξ δεν είναι καθαρά δυτικός. Σε τμήματα είναι επηρεασμένος από τον δυτικό τρόπο ζωής των 60ies μα μόνο στις ευκαιριακές σχέσεις. Οι σχέσεις που έχουν νόημα εμφανίζουνε μια σεξουαλική κατάσταση κάθε άλλο από νορμαλ.
basileios said this on 4 Σεπτεμβρίου, 2007 στις 9:38 πμ |
Χαίρομαι που το λες αυτό γιατί δεν ήμουνα σίγουρη αν είναι οι σχέσεις όντως λίγο διαστροφικές ή εγώ που δεν πρόλαβα τη σεξουαλική επανάσταση.
annabooklover said this on 4 Σεπτεμβρίου, 2007 στις 2:27 μμ |
καλα και γω το 69 ειμαι γεννημένος (αρα ουτε γω την γνώρισα…)
κάποια από αυτά τα σεξοαυλικά μοτίβα επαναλμάβονται στο Kafka on the shore και γι αυτο και αναφέρω στο κείμενο παραπάνω πως «με έκαναν αναγκαστικά να ψάχνω τον Murakami μέσα στο βιβλίο. Είναι όμως πολύ δύσκολο να βρείς που τελειώνει ο Murakami, που ξεκινά ο ‘Ιάπωνας’ και τι βρίσκεται ανάμεσά τους.»
basileios said this on 4 Σεπτεμβρίου, 2007 στις 4:21 μμ |
..για μενα o Murakami είναι από τούς αγαπημένοθς μου συγγραφείς…και αυτό γιατί πάντα πιάνει τα πραγματικά προβλήματα της κάθε γενίας στην Ιαπωνία. Η κατάθλιψη και η αυτοκτονίες στην Ιαπωνία τισ τελεθταίες δεκαετιεσ είναι από τις πιο χαρακτηριστικές..είναι χαρακτηριστικό πόσο έντονα προσπαθούν οι Ιάπωνες να υιοθετήσουν τον δυτικό τρόπο ζωής..αυτο φαινέται όχι μόνο απο τους συγγραφείς αλλα και από ταινίεσ με νεότερες από το ΄60 αναφορές..
ζζκ said this on 9 Οκτωβρίου, 2007 στις 1:48 μμ |
..για μενα o Murakami είναι από τούς αγαπημένοθς μου συγγραφείς…και αυτό γιατί πάντα πιάνει τα πραγματικά προβλήματα της κάθε γενίας στην Ιαπωνία. Η κατάθλιψη και η αυτοκτονίες στην Ιαπωνία τις τελεθταίες δεκαετιες είναι από τις πιο χαρακτηριστικές..είναι χαρακτηριστικό πόσο έντονα προσπαθούν οι Ιάπωνες να υιοθετήσουν τον δυτικό τρόπο ζωής..αυτο φαινέται όχι μόνο απο τους συγγραφείς αλλα και από ταινίες με νεότερες από το ΄60 αναφορές..
ζζκ said this on 9 Οκτωβρίου, 2007 στις 1:48 μμ |
συμφωνώ και για τις αυτοκτονίες και ακριβλως για το πέρασμα του δυτικού τρόπου ζωής στην Ιαπωνία με τρόπο που … μπέρδεψε μια ολόκληρη γενιά. Αυτη ειναι η γενιά του norwegian wood και γι αυτό το τραγούδι εκείνης τηε εποχής ειναι το ορόσημο.
basileios said this on 9 Οκτωβρίου, 2007 στις 2:24 μμ |
[…] Wind-Up Bird Chronicle, τρίτο στην σειρά μετά το Kafka on the Shore και το Norwegian Wood ήταν σαν να έμπαινα σε ένα γνώριμο παραμύθι που ήξερα […]
‘The Wind-Up Bird Chronicle’, Haruki Murakami « Ficciones said this on 12 Οκτωβρίου, 2007 στις 6:31 πμ |
Το Νορβηγικό δάσος είναι από τα αγαπημένα μου πρόσφατα βιβλία, και μάλλον θα παραμείνει. Δεν νομίζω πως περιγράφει κάτι διαφορετικό από τον δυτικό πολιτισμό. Εκείνο ίσως που ξενίζει είναι ο τρόπος διαπραγμάτευσης ζητημάτων της ύπαρξης. Φαίνονται απλές οι συνειδητοποιήσεις που κάνει ο ήρωας, αλλά για να φτάσεις μέχρι αυτές χρειάζονται δράματα, αυτοκτονίες πχ. Πολλές αυτοκτονίες βέβαια αλλά ίσως έτσι περνιούνται τα μηνύματα στις μέρες μας, με την υπερβολή: σε κάποια ζητήματα να είμαστε σοβαροί και εγκαίρως… Ωραίο μπλογκ, το βρήκα από το Ημερολόγιο Ανάγνωσης.
sexton said this on 10 Φεβρουαρίου, 2008 στις 10:13 πμ |
Είναι παράξενο, πως μπορεί κάθε άνθρωπος να πάρει τόσο διαφορετικά πράγματα από ένα κείμενο. Το Νορβηγικό Δάσος με έκανε να ξαναπιάσω μολύβι στο χέρι μου και να σημειώνω, να υπογραμμίζω, να βάζω πλαγιότιτλους και να αναλύω τα «υπαρξιακά» θέματα του Watanabe, της Naoko και της Midori, κάτι που είχα να το κάνω πάρα πολύ καιρό σε βιβλίο.
Ταύτιση με τους ήρωες? Άγγιζε τρομακτικά το απόλυτο μερικές φορές. Ήταν σα να διάβαζα δικές μου σκέψεις κατά διαστήματα. Maybe it just takes one to know one…
Ίσως επειδή ασχολούμαι πολύ με την Ιαπωνική λογοτεχνία και κουλτούρα γενικά, βρήκα τα θέματα του βιβλίου αυτού πολύ νορμάλ και όμορφα δοσμένα.
nmc said this on 1 Σεπτεμβρίου, 2008 στις 12:06 μμ |
μα γιατι παράξενο; Το θεωρώ απόλυτα φυσιολογικό, αφόύ το βιβλίο ‘δημιουργείται’ κάθε φορά στο νου του αναγνώστη ανάλογα με την δικιά του αντίληψη για κάθε ιδέα ή έννοια που αναφέρει (η και οχι ο συγγραφέας).
basileios said this on 1 Σεπτεμβρίου, 2008 στις 12:12 μμ |