‘Berlin Alexanderplatz’, Alfred Doblin

Αισθάνομαι μια σχετική δυσκολία να γράψω για το Berlin Alexanderplatz του Alfred Doblin μια μέρα μετά το τέλος της ανάγνωσής του. Δεν μπορώ να πω πως έχω καταφέρει ακόμη να ‘χωνέψω’ το βιβλίο ώστε να περάσω οτιδήποτε πέρα από τυχαίες, σχεδόν, σκέψεις σχετικά με αυτό. Ίσως όμως ακόμη και αυτή η δυσκολία και η αδυναμία μου αυτή τη στιγμή να είναι ένα χαρακτηριστικό που να εκφράζει ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα μέσα από τις σελίδες του βιβλίου.

Κατ’ αρχήν ενώ τονίζεται παντού σχεδόν στο βιβλίο πως ο ήρωάς του είναι ο – απόλυτος αντιήρωας – Franz Biberkopf ένιωσα πως τελικά όπως και στο Der Himmel über Berlin του Wim Wenders ο πραγματικός ήρωας είναι το Βερολίνο, και τελικά ολόκληρο το Berlin Alexanderplatz να είναι μια ψυχανάλυση μιας πόλης και μιας περιόδου τόσο σημαντικής για την εξέλιξη ουσιαστικά ολόκληρης της ευρωπαϊκής ιστορίας.

Οι κομπάρσοι του Doblin σ’ αυτό, τα πρόσωπα που εκτυλίσσουν το ψυχογράφημα είναι παρμένοι από τα κατώτερα (και πολλές φορές λούμπεν) κοινωνικό επίπεδο του Βερολίνου, πρόσωπα που θα αποτελέσουν τελικά την βάση για την στήριξη του ναζισμού σε λιγότερο από δέκα χρόνια από το χρονικό πλαίσιο του βιβλίου.

Αυτό το πορτραίτο του λαϊκού υποβάθρου της αστικής Γερμανίας σε μια περίοδο άκρως ενδιαφέρουσα δεν είναι κάτι που μπορεί να παρταμεριστεί εύκολα σαν ασήμαντο και τελικά το βιβλίο για μένα αποτέλεσε άλλη μια υπενθύμιση γι ατο γεγονός ότι οι επαναστάσεις και οι αλλαγές σε μια κοινωνία δεν συμβαίνουν τυχαία μα μόνο όταν η κοινωνία είναι έτοιμη για να αποδεχτεί τις όποιες αλλαγές. Μ΄αυτην την έννοια και ο ναζισμός ακόμη ήταν μια μορφή επανάστασης για την κοινωνία της Γερμανίας παρόμοια με την Οκτωβριανή επανάσταση και το Berlin Alexanderplatz να λειτουργεί – για μένα τουλάχιστον – σαν μια βάση γι’ αυτήν την εξέλιξη μέσα στην Γερμανική κοινωνία.

Όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα εξαιρετικά αξιόλογο αν και ιδιαίτερο στην γραφή βιβλίο που αισθάνομαι σήμερα πόσο μεγάλο κενό είχα τόσα χρόνια που δεν είχα καταφέρει να το διαβάσω.

Advertisement

~ από basileios στο 22 Ιουνίου, 2007.