‘Five Billion Vodka Bottles to the Moon’, Iosif Shklovsky

Στην επιστημονική μου καριέρα είχα δύο είδους επαφές με επιστήμονες από την Ρωσσία και την παλαιά Σοβιετική Ένωση. Σαν νέος αστροφυσικός ερευνητής σε συνέδρια στις αρχές τις δεκαετίας του 90 ξεχώριζα τους συνεσταλμένους ανατολικούς με τα φτηνά ρούχα, την άσχημη προφορά στα αγγλικά και την θεματολογία που ήτανε τόσο αποκομμένη από την έρευνα όλων των υπολοίπων δυτικών που φάνταζε τμήμα μιας παλιάς εποχής και μιας σειράς από έρευνες που διατηρούσαν με νύχια και με δόντια σε λεπτομέρεια και rigorousness απίστευτη. Δεν μπορούσα να μην αισθάνομαι λύπη γι’ αυτούς τους ανθρώπους που έβλεπες πως έκαναν απίστευτα πράγματα για θέματα που ήταν ‘άχρηστα’ ή παλιομοδίτικα.

Η δεύτερη επαφή ήταν όταν λίγα χρόνια αργότερα σαν επαγγελματίας ερευνητής πια στον τομέα της Αεροδυναμικής (long story…) πήρα μέρος σε ένα πρότζεκτ όπου ήμουν ο μόνος επιστήμονας ανάμεσα σε εγγλέζους και ρώσσους μηχανικούς (με σκοπό την δημιουργία ενός νέας τεχνολογίας υπερηχητικού αεροπλάνου). Εκεί ήταν φανερό πως μέσα στην απόλυτη φτώχια τους – ο μισθός τους ισοδυναμούσε με το κόστος ενός κουτιού Κόκα Κόλα ανά εβδομάδα – είχαν πλέον εκ-δυτικιστεί τόσο πολύ που το κύριο μέλημά τους εκτός από την έρευνα ήταν το να μεταπηδήσουν στην δύση. Το 80% των Ρώσων συναδέλφων μου εκεί κατέληξε τελικά στην Αγγλία και την Αμερική.

Το Five Billion Vodka Bottles to the Moon είναι οι γλυκές και πικρές αναμνήσεις ενός μεγάλου Ρώσου επιστήμονα για την έρευνα και την επιστήμη στα δύσκολα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης από το 1930 ως περίπου το 1980. Ο Σκλόφσκι (που ίσως εξ αιτίας του με κάποια έννοια να έγινα εγώ αστροφυσικός) με πολύ κυνικό κριτικό βλέμμα σχολιάζει πρόσωπα και καταστάσεις χωρίς φόβο μα με πραγματικά πολύ πάθος. Το – εξαντλημένο από καιρό – βιβλιο μπορεί να μην λέει εύκολα πράγματα σε αμύητους, μα αποτελεί μια εξαιρετική εικόνα των αιτιών για τις δύο εικόνες των σοβιετικών επιστημόνων που συνάντησα στην ζωή μου.

Advertisement

~ από basileios στο 21 Ιουλίου, 2007.