‘Omon Ra’, Victor Pelevin
Όλα τα αγόρια της εποχής μου ήθελαν να γίνουν αστροναύτες. Η δεκαετίες του 60 και του 70 ήταν γεμάτες από ένα όραμα για τον άνθρωπο που είχε ξεπεράσει τα όρια του πλανήτη, η φαντασία είχε συνδεθεί με την πραγματικότητα, το σταρ τρεκ, το σταρ γουορς, η οδύσσεια του διαστήματος, το σολάρις, δεν ήταν απλά χολλυγουντιανά κατασκευάσματα αλλά στηρίζονταν στην επιστήμη και την τεχνολογία που βρσκόταν δίπλα μας και αποτελούσε καθημερινό μας θέμα συζήτησης και κάθε χρόνο νιώθαμε πως πηγαίναμε μακρύτερα ψηλότερα ανοίγοντας νέους δρόμους where no man has gone before.
[Λυπάμαι τα νέα παιδιά που η μόνη τους διέξοδος είναι να βρουν μια θέση στην αστυνομία και την πυροσβεστική για να έχουν μόνιμη δουλειά. Λυπάμαι τα παιδιά που το μακρινότερό τους όνειρο είναι μια θέση σε ένα ριάλιτι και μια εφήμερη δόξα χωρίς νόημα και ουσία. Αν υπάρχει κάτι που αντικατοπτρίζει περισσότερο την κρίση μας είναι ακριβώς αυτή η στενότητα στις φιλοδοξίες των νέων παιδιών που περιορίζονται τόσο σε μια ψεύτικη και μάταιη παροδικότητα]
Φαίνεται λοιπόν ότι ακριβώς την ίδια άισθηση που είχαμε και μεις είχαν και τα παιδιά, στην απέναντι πλευρά του ψυχρού πολέμου στην Σοβιετική Ένωση. Και φαίνεται πως με τον ίδιο τρόπο που και μεις ονειρευόμασταν το διάστημα το ιδιο και εκείνα τα παιδιά έψαχναν την διέξοδό τους μακρυά από τον πλανήτη. Αλλά και μακριά από την ίδια την Σοβιετική Ένωση. Όμως όπως σχεδόν όλα όσα γινόταν εκείνες τις δεκαετίες στη Σοβιετική Ένωση χαρακτηριζόταν από δόσεις τραγωδίας αλλά και κωμωδίας το ίδιο ίσχυε και για την διαστημική τεχνολογία και για τους ανθρώπους που την υποστήριζαν.
[Λίγοι ίσως θυμούνται το διαστημικό λεωφορείο της Σοβιετικής Ένωσης ρτο Μπουράν, που έκανε μόλις μια μη-επανδρωμένη πτήση το 1988 λίγο πριν ‘το τέλος’. Οι εγκαταστάσεις του στο Μπαικονούρ σήμερα, ύστερα από δισεκκατομμύρια ‘πεταμένα’ ρούβλια αποτελούν την μια από τις πιο τραγικές εικόνες σήμερα πάνω στον πλανήτη. Ίσως ελαφρώς πιο τραγική απ΄τις εγκαταστάσεις των Ολυμπιακών του 2004…]
Το Ομον Ρα είναι μια μικρή νουβέλα για την διαστημική τεχνολογία στην Σοβιετική Ένωση και για τα όνειρα που οδηγούνται στην απρόσμενη (;) καταστροφή. Πίσω απ΄την τραγωδία αλλά και την κωμωδία που εκτυλίσσεται σε λίγες πυκνές σελίδες βρίσκεται ο απόλυτος συμβολισμός για την Σοβιετική κοινωνία που ξεκινάει από την νατουραλιστική αναπαράσταση και καταλήγει σε κάτι τόσο σουρρεαλιστικό που μπορεί να ξεπερνάει την γραμμή του κωμικού, όμως τελικά ανήκει σε μια πραγματικότητα που – μάλλον – όσοι την έζησαν μπορούν να την καταλάβουν…
Δε θα έλεγα ότι πρόκειται για έναν αριστούργημα της Ρώσικης λογοτεχνίας όμως ο Pelevin είναι συγγραφέας που γράφει ενδιαφέρονται βιβλία (παλιότερα είχα διαβάσει το The Hall of Singing Caryatids που ειναι ακόμη πιο σουρρεαλιστικό αν και αναφέρεται στην κατοπινή εποχή των ρώσων μεγιστάνων) και ενταγμένα με τον καλύτερο τρόπο στην ρώσικη κοινωνία. Η παράδοση του Μπουλγκάκοφ φαίνεται να παίρνει σάρκα και οστά στο πρόσωπό του Pelevin με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ficciones 