‘A Beautiful Question: Finding Nature’s Deep Design’, Frank Wilczek

Τι καλύτερο στα μάτια ένος μη-επιστήμονα από την σύνδεση της επιστήμης με το ‘ωραίο’. Και τι καλύτερο μάλιστα όταν ο συγγραφέας του βιβλίου έχει πάρει Νόμπελ φυσικής για ένα θέμα τόσο ‘ωραίο’ όσο η δύναμη που συγκρατεί τα κουάρκ μεταξύ τους. Συνδυασμός που θα μπορούσε να δημιουργήσει αριστούργημα. Συνδυασμός όμως που τις περσσότερες φορές μπορεί να οδηγήσει στην απόλυτη καταστροφή. Όπως εδώ.

Το πρόβλημα εδώ ξεκινά από το γεγονός ότι ο μέσος νομπελίστας σήμερα δυστυχώς δεν είναι αρκετά ευρύς στις γνώσεις του, και δεν εμβαθύνει αρκετά ώστε να μπορέσει να υπστηρίξει μια επιστημονική-αισθητική σύνδεση με έναν τρόπο που θα μπορούσε να πει κανείς ότι ταιριάζει στο πλαίσιο της επιστημονικής μεθόδου. Κι έτσι, ενώ πχ ο Wilzcek ξοδεύει μόλις λίγες σελίδούλες για να μιλήσει για την έννοια του ωραίου στη μουσική και για τα ευρήματα του Πυθαγόρα και καταλήγει σε ένα αμφιλεγόμενο αν όχι εντελώς fake συμπέρασμα ο πολύ παλιότερος Helmholtz ξοδεύει 500 σελίδες στον Tonenmpfindungen για να συνδέσει την ακουστική, με την κυματική με την φυσιολογία για να καταλήξει σε συμπεράσματα που είναι όχι απλά ενδεικτικά αλλά και ως επιστήμη πολύ πιο όμορφα!

Η προσπάθεια του Wilzcek προσπαθεί να στηριχτεί σε γενικότητες και σε τμήματα της έρευνάς του που γνωρίζει καλά για να μιλήσει για την αισθητική άποψη της φύσης και της επιστήμης όμως είναι πορφανές ότι από μόνο του δεν φτάνει και μπορεί να μην φτάνει κανείς να πει διαβάζοντας το βιβλίο ότι διαβάζει απόλυτες αηδίες, όμως διαβάζει ένα ανεπαρκές βιβλίο μετριότητας που στηρίζεται σε έναν εγωισμό και σε μια οπτική γωνία πολύ περιορισμένη. Και μπορεί αυτό να μην είναι καθαρά εμφανές σε κάποιον που δεν είναι επιστήμονας όμως σε κάποιον που ασχολείται με την επιστήμη είναι κάθε άλλο απο προφανές.

Παρόλα αυτά το βιβλίο δεν είναι απόλυτα κακό αν κάποιος αναρρωτιέται συνεχώς γι’ αυτά που διαβάζει και αν μπορεί να τα αποτιμήσει με βάση τόσο τις επιστημονικές οσο και τις φιλοσοφικές του γνώσεις. Το Quark and the Jaguar όμως του πραγματικού universal scientist Murray Gell-Mann είναι κλάσεις ανώτερο για την σύνδεση της επιστήμης με την πολυπλοκότητα και κατ’ επέκταση με το ‘ώραίο’.