‘The Wasted Vigil’ (Σβησμένες Ψυχές), Nadeem Aslam

Η Ζαμίν είπε κάποτε πως όταν επισκέπτηκε την Αγγλία για πρώτη φορά, παρατήρησε με έκπληξη πως τα δύο μισά των μήλων είναι πάντα συμμετρικά.

Αυτή η φράση από το The Wasted Vigil νομίζω έμεινε στο μυαλό μου περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στο βιβλίο. Ίσως να είναι η μαζική παραγωγή το βαθύτερο αίτιο γι’ αυτό το απόλυτο conditioning του δυτικού ανθρώπου στην συμμετρία που φτάνει να αγγίξει στην πραγματικότητα τα αρχαιοελληνικά ιδεώδη για την ομορφιά. Ίσως να είναι απλώς το αποτέλεσμα της ‘εύκολης και άνετης’ ζωής μας που η συμμετρία είναι δεδομένη και τίποτε δεν μπορεί να την διαταράξει. Πώς μα μιλήσεις όμως σε ένα παιδί του Αφγανιστάν για συμμετρία;Τι μπορεί να καταλάβει για τον συμμετρικό μας κόσμο;

To The Wasted Vigil είναι ένα βιβλίο για τις σπασμένες συμμετρίες του κόσμου με τον τρόπο με τον οποίο απεικονίζονται τα τελευταία τριάντα χρόνια στο Αφγανιστάν. Αν τραβήξει κανείς ένα ξέφτι, γράφει ο Ασλάμ, στο Αφγανιστάν τότε οι ραφές ολόκληρου του κόσμου θα ξηλωθούν. Πραγματικά ψάχνωντας την ιστορία, την πολιτική, την βαρβαρότητα στα δεκάδες ξέφτια του Αφγανιστάν, ανακαλύπτει μορφές και ψήγματα ολόκληρου του πολιτισμένου κόσμου που με έναν ‘συμμετρικό’ αν θέλετε τρόπο αντικατοπτρίζονται στα γεγονότα αυτής της χώρας. Κα τελικά η ισσοροπία ανάμεσα στην συμμετρία και το σπάσιμό της, σε πολλά επίπεδα μέσα και έξω από το Αφγανιστάν, στην βαρβαρότητα και τον ‘πολιτισμό’ μας, στην πίστη μας και στην πίστη τους, είναι μάλλον η ουσία για το βιβλίο.

Το να αντιμετωπίσει κανείς το The Wasted Vigil σαν μια σύγκρουση των πολιτισμών είναι μάλλον λανθασμένη σαν αντίληψη για το βιβλίο. Η συγκεκριμένη ‘αποψη’ θα έκανε το βιβλίο ένα κοινότυπο αντίγραφο τόσων άλλων βιβλίων και συγγραφέων. Εδώ δεν πρόκειται για σύγκρουση μα για μια απόλυτη συγχώνευση στην γεωγραφική χοάνη του Αφγανιστάν, που αναδεικνύει τα συμμετρικά κοινά μας σαν ανθρώπινο γένος πέρα από κάθε είδους διαφορά και ασυμμετρία. Κι αυτό κάνει το βιβλίο απόλυτα μοναδικό.

Και μια τελική σημείωση: Αγαπητέ Σαλμάν, εσύ που πριν είκοσι/τριάντα χρόνια έγραφες με τόση μαεστρία για βομβιστές αυτοκτονίας μέσα σε αεροπλάνα και για ιστορίες με παιδιά με μεγάλες βουλωμένες μύτες, ρίξε μια ματιά στο The Wasted Vigil, διάβασέ το προσεκτικά, και μάθε πως θα έπρεπε σήμερα να γράφεις για να μην συνεχίζεις να μας απογοητεύεις.

~ από basileios στο 26 Φεβρουαρίου, 2009.